Pentadbiran Jabatan Pelajaran Perak Selepas Merdeka:-
Setelah Persekutuan Tanah Melayu mencapai Kemerdekaan pada 31 Ogos 1957, Jabatan Pelajaran Perak masih diketuai oleh Encik A.F. Hunter. Dalam tahun 1958, Encik P. Roberts pula menjadi Ketua Pegawai Pelajaran Perak dan dalam tahun yang sama Enciik T.S. Laidlaw menggantikan beliau hingga tahun 1959.
Antara tahun 1957 - 1959 sebahagian besar tugas pentadbiran di Jabatan Pelajaran Perak tertumpu kepada usaha-usaha melaksanakan Dasar Pelajaran 1956. Diantara usaha-usaha yang dijalankan ialah:-
1. Sekolah Melayu ditukarkan namanya menjadi Sekolah Umum, Sekolah Redah Cina dan Tamil dinamakan Sekolah Jenis Umum.
2. Melaksanakan jadual waktu baru di mana mata pelajaran Bahasa Kebangsaan/Bahasa Malaysia diberi perhatian yang khusus mengikut Peraturan Sekolah (Kursus Pengajian) tahun 1956.
3. Melaksanakan kelas-kelas sekolah menengah pengantar Melayu buat kali pertamanya iaitu dalam tahun 1958. Di peringkat awal ini murid-murid dari Sekolah Umum dipilih oleh pihak Jabatan Pelajaran untuk memasuki Sekolah Menengah Alam Shah, Jalan Cheras, Kuala Lumpur.
4. Mentadbir hal ehwal peperiksaan awam seperti Lower Certificate of Education (L.C.E), Oversea School Certificate of Education (O.S.C.E), Federation of Malaya Certificate (F.M.C), Ujian Lisan Bahasa Inggeris untuk O.S.C.E, Peperiksaan Masuk ke Tingatan VI dan Higher School Certificate (H.S.E) Jabatan Peajaran Perak adalah negeri pertama dalam Malaysia (Malaya) memulakan Bahagian Peperiksaan iaitu mulai tahun 1955, Setiausaha Peperiksaannya yang pertama ialah Encik J.M. Morais (1955 - 1956). Encik A. Nadarajah menggantikan beliau dalam tahun 1957.
5. Mula mentadbir Kelas-Kelas Pelajaran Lanjutan (Further Education Classes (F.E.C) dalam tahun1958 bagi murid-murid yang telah lebih umur yang tidak dapat melanjutkan pelajaran ke sekolah-sekolah biasa dan bagi murid-murid yang ingin mempelajari Bahasa Kebangsaan, Kelas-Kelas Pelajaran Lanjutan telah dibuka di bandar-banndar besar di bawah penyeliaan seorang guru dan kelas-kelas ini diadakan pada waktu malam.
6. Membantu kerajaan negeri dalam melaksanakan kempen Minggu dan Bulan Bahasa Kebangsaan dengan menggalakkan murid-murid sekolah mengambil bahagian dalam berbagai-bagai pertandingan di peringkat daerah, negeri dan kebangsaan.
Dalam tahun 1960, Encik D. Bennet menjadi Ketua Pegawai Pelajaran Perak menggantikan Encik Arianayagam. Semasa beliau mentadbir Jabatan Pelajaran Perak banyak masalah telah timbul berkaitan dengan peranan Lembaga Pengurus/ Pentadbir Sekolah-Sekolah khususnya di peringkat sekolah rendah. Ramai ahli Lembaga Pengurus yang menyalahgunakan kuasa dan kewibawaan mereka dengan cuba campur tangan dalam pentadbiran sekolah kebangsaan.
Dalam tahun 60'an terdapat tiga buah Pusat Latihan Harian (Day Training Centre) untuk melatih guru-guru lepasan L.C.E. dan Cambridge School Certificate/Federal of Malaya Certificate iaitu di Teluk Anson, di Ipoh dan di Taiping. Jabatan Pelajaran Perak bekerja rapat dengan pusat-pusat tersebut dalam mengatur guru-guru yang membuat latihan mengajar.Bilangan guru-guru Inggeris amat diperlukan di sekolah-sekolah luar bandar. Untuk mengatasi kekurangan guru, pada masa itu Pengelola-Pengelola dan Guru-Guru Pelawat diberi tugas menemuduga dan memilih guru-guru sementara dari kalangan mereka yang berpendidikan Inggeris lepasan S.C./F.M.C yang tidak dapat melanjutkan pelajaran ke tingkatan VI. Guru-Guru Sementara ini dikenakan mengajar bahasa Inggeris dan mata pelajaran lain di sekolah kebangsaan. Ramai dikalangan guru-guru sementara ini mendapat peluang menjadi guru terlatih dengan memasuki maktab-maktab perguruan terutama Maktab Perguruan Bahasa, Maktab Perguruan Pulau Pinang, Maktab Perguruan Brinsford dan Maktab Perguruan Persekutuan Lembah Pantai bagi memenuhi keperluan guru-guru untuk sekolah menengah kebangsaan.
Dalam tahun 1962, J.E.D. Ambrose pula dilantik menjadi Ketua Pegawai Pelajaran Perak, menggantikan D. Bennet. Beliau memegang jawatan tersebut hingga tahun 1965. Dalam tahun 1964, Bion Dury pernah memangku tugas Ketua Pegawai Pelajaran selama enam bulan.
Semasa pentadbiran J.E.D. Ambrose banyak usaha dijalankan bagi memenuhi keperluan Dasar Pelajaran Kebangsaan seperti yang tersebut di dalam Penyata Pelajaran Abdul Rahman Talib. Usaha mendirikan sekolah menengah kebangsaan di negeri Perak berjalan dengan lancar. Lebih 20 buah sekolah menengah telah ddirikan terutama di bandar-bandar kecil dan di kawasan petempatan baru Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan. Hampir kesemua sekolajh menengah yang dibina dalam tahun 60'an mempunyai reka bentuk yang sama. Pada mulanya sekolah-sekolah ini diberi nama Sekolah Menengah Rendah Kebangsaan atau Jenis Kebangsaan dengan tujuan untuk memberi kemudahan belajar hingga Tingkatan III. Untuk mereka naik ke Tingkatan Menengah Atas (Tingkatan IV dan V) mereka terpaksa berpindah e sekolah-sekolah yang lebih besar di bandar.
J.E.D. Ambrose ditukarkan ke Sabah dan Ketua Jabatan Pelajaran Perak diambil alih oleh Dato' Idris bin Babjee yang ditukarkan dari Jabata Pelajaran Pahang. Dato' Idris merupakan anak Melayu yang pertama memegang tampuk pentadbiran Jabatan Pelajaran Perak. Semaa beliaulah rancangan memperluaskan pentadbiran Jabatan Pelajaran Perak disusun semula bagi memenuhi keperluan pentadbiran yang makin bertambah. Di bawah Rancangan Malaysia Pertama sebuah bangunan baru jabatan pelajaran telah dibina di belakang bangunan lama. Bilangan pegawai-pegawai profesional dan perkeranian ditambah untuk mengisi jawatan-jawatan baru. Jabatan dibahagikan kepada beberapa bahagian selaras dengan perkembangan yang berlaku di peringkat kementerian seperti Bahagian Pentadbiran, Bahagian Kewangan, Bahagian Peperiksaan, Bahagian Perkhidmatan dan Perjawatan, Bahagian Biasiswa, Bahagian Pembangunan dan Bahagian Pendaftaran Guru dan Murid.
Semasa pentadbiran Dato' Idris, banyak sekolah menengah kebangsaan telah dibuka dengan rasmi oleh Menteri Pelajaran. Dato' Idris te;ah berusaha memperbanyakkan pemberian biasiswa dari Kerajaan Negeri Perak dan Persekutuan kepada anak-anak Melayu di sekolah-sekolah menengah dann beliau juga menjadi ahli Jemaah Temuduga Kerajaan Negeri Perak dalam memilih calon-calon untuk melanjutkan pelajaran ke universiti-universiti di dalam dan di luar negeri.
Dalam tahun 1970, Jabata Pelajaran Perak mula melaksanakan pengajaran semua mata pelajaran sekolah-sekolah rendah jenis kebangsaan Inggeris dalam Bahasa Malaysia (melainkan Bahasa Inggeris), mulai dari Darjah satu.
Dato' Idris bin Babjee, KMN, PMP, PJK telah bersara dalam tahun 1971 dan Encik Mohd. Ali bin Ibrahim JSM telah menggantikan beliau dan mula dipanggil sebagai Pengarah Pelajaran Perak. Encik Mohd. Ali bin Ibrahim dibantu oleh seora Timbalan Pengarah Pelajaran iaitu Encik R.N. Naidu, bekas guru geografi dari Kolej Melayu, Kuala Kangsar.
Dalam tahun-tahun 1971 - 1972, Jabatan Pelajaran Perak banyak menumpukan perhatian kepada pelaksanaan polisi-polisi Kementerian Pelajaran khususnya dalam perubahan sukatan pelajaran Bahasa Malaysia dan Bahasa Inggeris di sekolah-sekolah rendah kebangsaan dan jenis kebangsaan. Seorang Penyelia Sains telah dilantik di Jabatan Pelajaran untuk menyelaraskan pengajaran dan pembelajarab sains dan matematik di sekolah-sekolah. Seorang Penyelia Skim Pinjaman Buku Teks juga dilantik untuk menguruskan pemilihan dan pengedaran buku-buku teks ke sekolah-sekolah. Dalam tahun 1973, Jabatan Pelajaran mula melaksanakan peperiksaan dianostik untuk darjah tiga.
Encik Mohd. Ali bin Ibrahim bertugas di Jabatan Pelajaran Perak hingga tahun 1974. Selepas itu beliau ditukarkan ke Kementerian Pelajaran untuk memegang jawatan Pengarah Latihan Guru. Jawatan Pengarah Pelajaran Perak diambil alih oleh Tuan Syed Abu Bakar Barakbah KMN. Tuan Syed Abu Bakar Barakbah merupakan seorang ketua jabatan yang banyak mengadakan lawatan ke sekolah-sekolah. Hampir kesemua sekolah menengah di seluruh negeri Perak telah dilawatinya untuk meninjau masalah-masalah dan kemajuan-kemajuan sekolah.
Encik Naidu, Timbalan Pengarah Pelajaran Perak telah ditukarkan ke Sekolah Tinggi Bukit Mertajam dan tempat beliau telah digantikan oleh Encik Somasundram.
Perkembangan yang pesat di Kementerian Pelajaran telah membawa perubahan yang besar pula di Jabatan Pelajarab Perak. Beberapa jawatan baru diadakan bagi mengendalikan beberapa rancanga kurikulum sekolah dan kursus dalam perkhidmatan. Diantaranya, seorang Pegawai Bahasa telah dilantik untuk mempastikan sukatan pelajaran Bahasa Malaysia dan Bahasa Inggeris yang baru dapat dilaksanakan di sekolah-sekolah secara berkesan. Kursus dalam perkhidmatan untuk guru-guru Bahasa Malaysia yang mengajar di Tingatan IV dan V diadakan. Tiga buah pusat kursus Bahasa Malaysia untuk guru-guru bukan Melayu juga dibuka dalam tahun 1976 di Ipoh, Taiping da Teluk Anson. Kursus ini dijalankan selama tiga tahun berturut-turut bagi mempastikan semua guru bukan Melayu mendapat kemahiran asas pengetahuan Bahasa Malaysia.
Dengan tertubuhnya Unit Perpustakaan di Kementerian Pelajaran maka Jabatan Pelajaran Perak juga turut berkembang dengan menambah seorang Pegawai Perpustakaan. Seorang pegawai perangkaan dilantik untuk menguruskan retan guru dan murid dan perangkaan-perangkaan yang berkaitan dengan perancangan sekolah.
Memandangkan begitu banyaknya kerja-kerja pentadbiran yag terpaksa dilaksanakan Tuan Syed Abu Bakar Barakbah telah melantik dua orang Penyelia Kanan iaitu Encik Dzulkarnain bin Haji Abdul Rahman dan Tuan Haji Abdul Ghaffar bin Hashim dalam tahun 1977.
Semasa Tuan Syed Abu Bakar Barakbah mnjadi Pengarah Pelajaran, yang menjadi timbalannya ialah Encik Malayapillai yang ditukarkan dari Maktab Perguruan Bahasa, Kuala Lumpur bagi menggantikan Encik Somasundram yang menjawat jawatan baru sebagai Pengarah Jabatan Penuntut-Penuntut Malaysia di Washington D.C. dalam tahun 1976.
Dalam ttahun 1977, Jabatan Pelajaran Perak telah mengadakan Expo Pendidikan di SMJK Sam Tet, Ipoh. berbagai-bagai aktiviti Jabatan Pelajaran dah sekolah dipamerkan kepada orang ramai sebagai satu langkah menyedarkan masyarakat tentang perkembangan pendidikan di negeri Perak.
Dalam pertengahan tahun 1978, Tuan Syed Abu Bakar telah bertukar ke Kementerian Pelajaran untuk memegang jawatan Pengarah Bahagian Sekolah-Sekolah. Jabatan Pelajaran Perak mendapat seorang Pengarah Pelajara baru, Encik Mohd. Ghazali bin Haji Hanafiah KMN, ialah bekas Pengarah Pelajaran Negeri Sembilan. Encik Mohd. Ghazali merupakan seorang Pegawai Perkhidmatan Pelajaran yang paling lama bertugas di negeri Perak, sebagai guru latihan maktab, guru siswazah, Pengetua Kolej Melayu, Kuala Kangsar dan Pengarah Pelajaran Perak.
Encik Mohd. Ghazali telah menyusun semula struktur pentadbiran Jabatan Pelajaran untuk mempertingkatkan lagi prestasi pegawai-pegawai di Jabatan Pelajaran Perak, Daerah dan Guru-Guru Besar di sekolah-sekolah.
Diantara kegiatan-kegiatan yang dijalankan di bawah anjuran Jabatan Pelajaran Perak ialah:-
i) Menubuhkan Persatuan Perpustakaan Sekolah-Sekolah Negeri Perak (PPSNP), Mesyuarat Agung PPSNP yang pertama telah diadakan pada 8 September 1979 di Sekolah Menengah Lelaki Sungai Pari, Ipoh. Upacara perasmianya telah dilakukan oleh Y.B. Encik Mohd. Khalil bin Haji Hussein, KMN, Setiausaha Kerajaan Negeri Perak.
ii) Mengadakan Seminar Tahun Kanak-Kanak Antarabangsa di Sekolah Menengah Anglo-Chinese, Ipoh.
iii) Mengadakan Expo Pendidikan pada 6, 7 dan 8 Jun 1980 di Sekolah Menengah Anderson, Ipoh.
iv) Mengadakan Musabaqah Membaca dan Mentafsir Al-Quran Peringkat Zon Utara untuk murid-murid Sekolah Menengah dan Rendah. Musabaqah ini telah diadakan di Sekolah Tunku Abdul Rahman, Ipoh.
v) Mengadakan Seminar Guru-Guru Agama Islam di Sekolah Tunku Abdul Rahman, Ipoh.
vi) Mengadakan Majlis Dakwah Islamiah dan Pameran Buku-Buku Agama Islam di Masjid Negeri untuk guru-guru dan murid-murid sekolah sekitar Ipoh
vii) Mempergiatkan lagi berbagai-bagai aktiviti kokurikulum sekolah dengan menganjurkan pertandingan ajtarra sekolah. Diantaranya, Pesta Muzik untuk sekolah rendah, Pertandingan Pancaragam Sekolah, Pemainan dan Sukan Olahraga di bawah kelolaan Majlis Sukan Sekolah-Sekolah Negeri Perak (MSSPK).
viii) Mempergiatkan aktiviti Pesatuan Sukan dan Kebudayaan Perkhidmatan Pelajaran Perak (PSKPP) dan Hari Guru.
ix) Menganjurkan Kursus Kepimpinan Pendidikan untuk Guru-Guru Besar Sekolah Menengah Prak di Cameron Highlands dengan kerjasama Institut Latihan Kakitangan Kementerian Pelajaran (Ministry of Education Staff Training Institute.
Pada awal tahun 1980, Encik D.S.P. Malayapillai telah bertukar ke Kementerian Pelajaran untuk memegang jawatan Timbalan Nazir Sekolah. Jawatan Timbalan Pengarah Pelajaran Perak telah diambil alih oleh Tuan Haji Hamzah bin Salas dari Bahagian Sekolah-Sekolah Berasrama Penuh. disamping menguruskan pentadbiran jabatan. Tuan Haji Hamzah juga telah menjalankan bengkel mengkaji disiplin sekolah, menjadi YDP Persatuan Perpustakaan Sekolah dan aktiviti penulisan sejarah pendidikan d negeri Perak.
Semasa Encik Mohd. Ghazali bin Haji Hanafiah memegang tampuk pentadbiran Jabatan Pelajaran Perak bilangan pegawai-pegawai profesional dan perkeranian telah betambah dan jawatan-jawatan baru diwujudkan. Bangunan Jabatan Pelajaran menjadi bertambah sesak. Dalam tahun 1980 sebuah bangunan tambahan telah dibina di bawah Rancangan Malaysia Ketiga dan mula digunakan bulan Januari 1982.
petikan dari buku Sejarah Perkembangan Pendidikan Negeri Perak,